Những giác quan chưa được sử dụng đúng cách
Năm giác quan trong cơ thể chúng ta chính là cánh cổng giúp bộ não có được sự liên kết với thế giới bên ngoài, thế nhưng chúng ta thường chỉ dựa vào thị giác và thính giác vì hai cơ quan này nhanh chóng cho chúng ta biết điều thú vị về môi trường xung quanh. Chính vì vậy rất ít khi chúng ta dùng đến ba giác quan còn lại – vị giác, xúc giác và khứu giác.
Để hiểu rõ hơn về vấn đề này, bạn hãy nhắm mắt lại và thử đi trong một căn phòng. Chắc chắn thế giới xung quanh bạn sẽ thay đổi hoàn toàn khi bạn nhắm mắt: những ghi nhớ về âm thanh, mùi vị và không gian của căn phòng sẽ giúp bạn nhận thức được mình đang ở vị trí nào trong căn phòng. Cơ quan xúc giác của bạn sẽ trở lên vô cùng quan trọng khi cơ quan thị giác bị che đi. Như vậy, nếu mắt bị che, bạn sẽ nhận thấy việc đi trong phòng ngủ quen thuộc cũng sẽ là một thách thức lớn – đây chính là cơ hội giúp bộ não hoạt động tốt và có độ cảnh giác cao.
Bộ não có một mạng lưới đường dây thần kinh khổng lồ dựa trên những thông tin thị giác. Chính vì vậy trong cuộc sống hằng ngày, chúng ta thường làm việc theo cảm tính từ hình ảnh mình nhận được, ví dụ như những cuốn tạp chí và quảng cáo ti vi thường tung ra những hình ảnh đẹp về sản phẩm để người tiêu dùng lựa chọn. Như vậy là chúng ta chọn lựa sản phẩm theo hình ảnh chúng ta nhận được trong khi chúng ta chưa rõ chất lượng sản phẩm như thế nào. Vì thế chúng ta đã dần quên chức năng của những cơ quan cảm giác khác như thính giác, khứu giác hay vị giác.
Trước đây, những thông tin và sự liên kết dựa trên khứu giác thường nhạy bén hơn ngày nay: thợ săn có thể lần ra dấu vết con mồi thông qua mùi của nó; người nông dân có thể dùng khứu giác để dự đoán sự thay đổi của thời tiết; người dân dùng mũi ngửi thức ăn để chắc chắn thức ăn đó an toàn cho sức khỏe; thậm chí bác sĩ cũng sử dụng khứu giác để chuẩn đoán bệnh. Trong khi đó, vào thời đại ngày nay, bạn rất ít khi sử dụng đến khứu giác trừ khi bạn làm một công việc rất đặc biệt như sản xuất nước hoa hay dùng mũi để phát hiện bom.
Mặc dù vai trò của khứu giác đã dần bị con người quên lãng trong một cuộc sống hiện đại nhưng khứu giác vẫn đóng một vai trò quan trọng trong cuộc sống thường ngày của chúng ta.
Không giống như sự liên kết dựa trên những giác quan khác, sự liên kết dựa trên mùi hương được hình thành rất nhanh và tồn tại trong một thời gian dài. Hạt khứu giác là cơ quan duy nhất liên kết trực tiếp với vỏ não, chân hải mã và một số bộ phận khác của hệ bản tính – cơ quan biếu lộ cảm xúc và lưu trữ thông tin. Đây là nguyên nhân khiến một số mùi như mùi bánh nướng hay mùi gia vị nhất định nào đó có thể mang đến rất nhiều cảm xúc và kích thích sự liên tưởng đến một sự kiện nào đó liên quan đến mùi này.
Ví dụ như nếu bạn muốn bán nhà, nhân viên kinh doanh bất động sản luôn khuyên bạn đặt một cái bánh mùi thật ngon trong lò nướng khi người có nhu cầu mua nhà đến xem nhà bạn. và nếu bạn đã xem bộ phim kinh điển “Scent of a Woman”, chắc hẳn bạn còn nhớ nhân vật Al Pacino có khả năng nhận biết đặc biệt chỉ dựa vào khứu giác của mình; dựa vào mùi hương của một cô gái, ông có thể đoán cô gái này tính tình ra sao, quê ở đâu, làm nghề gì…
Liều thuốc thông minh cho chế độ ăn uống
Những tiến bộ vượt bậc trong nền khoa học thần kinh đã mang lại loại thuốc điều trị hiệu quả cho những bệnh liên quan đến não như bệnh mất trí hay bệnh Parkison (bệnh mãn tính về hệ thần kinh làm cho các cơ bị rung và yếu). Nhưng thật không may, trong xã hội ngày nay, những sản phẩm của khoa học tiến bộ bỗng trở thành “tài sản quý giá” cho những liều thuốc chữa bệnh hoặc bổ sung cho việc ăn kiêng để hạn chế những giảm sút về khả năng trí tuệ và nhanh chóng caỉ thiện sự hoạt động của não bộ.
Các phương tiện thông tin đại chúng có xu hướng khuếch trương tác dụng của thuốc “làm tăng trí nhớ” thông qau những đoạn quảng cáo hoành tráng về “liều thuốc thông minh”. Trên thực tế, thuốc có thể giúp cải thiện chức năng của bộ não nhưng có một số loại thuốc chỉ có tác dụng trong một khoảng thời gian ngắn. Vấn đề chúng ta cần nói tới là những nguy cơ tiềm ẩn khi sử dụng những loại thuốc này. (Bạn hãy nhớ đến tác dụng tiêu cực của chất steoxit khi các vận động viên sử dụng nhằm mục đích đạt được thành tích cao). Hơn thế nữa, hiệu quả của “liều thuốc thông minh” chỉ tồn tại trong một thời gian ngắn, vì vậy chúng ta phải thật cẩn trọng trong việc sử dụng những loại thuốc này.
Nếu như có một loại thuốc nào đó có thể làm tăng độ nhạy bén và khả năng hoạt động của bộ não, chắc hẳn loại thuốc này sẽ không có lợi gì cho sức khỏe của bạn trừ khi bạn tập luyện cho bộ não trong quá trình dùng thuốc. Điều này cũng tương tự như khi bạn ăn uống rất nhiều chất giàu dinh dưỡng nhưng bạn không hề tập luyện thể thao.
Trong khi tất cả chúng ta đều biết rằng, chế độ ăn uống hợp lí và chăm tập thể thao sẽ đảm bảo cho chúng ta sức khỏe tốt nhất. Hiện nay có rất nhiều tuyên bố - mặc dù chưa có bằng chứng khoa học nào ủng hộ, cho rằng khả năng ghi nhớ của não bộ có thể được đảm bảo thông qua việc ăn nhiều loại thực vật,chất dinh dưỡng hay chất khoáng.
Chúng tôi tin rằng luyện tập cho bộ não để có bộ não khả năng tự sản sinh chất dinh dưỡng tự nhiên chính là cách tốt nhất để có được một bộ não khỏe mạnh. Như vậy chất dinh dưỡng tự nhiên chính là cách tốt nhất để có được một bộ não khỏe mạnh. Như vậy chất dinh dưỡng tự nhiên của bộ não và những phân tử tương tự sẽ được sản sinh đúng cách với số lượng hợp lí và hoàn toàn không có những tác hại như khi dùng thuốc.
Giác quan thứ 6
Nhiều nhiên cứu đã cho thấy khả năng ghi nhớ của con người phụ thuộc rất nhiều vào những tình huống liên quan đến cảm xúc. Như chúng tôi đã nói, chân hải mã thu nhận thông tin và lưu giữ thông tin được lâu hơn nếu thông tin này có chưa yếu tố tình cảm vào những hoạt động xã hội thường ngày.
Một tương tác với người khác là một yếu tố quan trọng nhằm tạo ra những phản ứng về mặt tình cảm. Bạn có thể thấy rằng, chúng ta khó có thể đoán trước được những tình huống trong xã hội, vì những tình huống này thường xảy ra không theo quy luật nào cả.
Nhu cầu tương tác trong xã hội của hầu hết mọi người là rất lớn, vì vậy, nếu không có sự tương tác này, trí tuệ của con người sẽ dần bị suy giảm. Khi chúng ta già đi, những mối tương tác trong xá hội sẽ giảm đi, chính vì vậy những bài tập luyện về trí óc sẽ mang đến cho bạn cơ hội được giao tiếp nhiều hơn với mọi người trong xã hội. Những bài tập này không chỉ liên quan đến niềm đam mê của mọi người mà nó còn trực tiếp giúp chúng ta ghi nhớ được thông tin. Hơn thế nữa theo nghiên cứu của Mac Arthur, thì sự tương tác trong xã hội có những ảnh hưởng rất tích cực đối với sức khỏe của bộ não con người.
Sự hối hả của cuộc sống hiện đại đã lấy đi rất nhiều cơ hội để chúng ta có thể giao tiếp với mọi người trong xã hội mỗi ngày và những tiện nghi trong đời sống đã lấy đi “sự giàu” của rất nhiều cách kích thích lên cảm giác của chúng ta.
Bạn hãy nhớ xem, khi bạn mua gas – bạn nói chuyện với người bán gas hay bạn nhìn số điện thoại trên bình gas và gọi điện cho họ mang tới? Bạn đến ngân hàng rút tiền, bạn nói chuyện với nhân viên ngân hàng hay bạn đến rút tiền ở máy rút tiền tự động? Bạn đi xem phim ngoài rạp với bạn bè hay bạn ngồi một mình trước máy DVD?
Máy vi tính và mạng Internet cũng cô lập chúng ta nhiều hơn bất kì một loại hình giải trí nào khác.
Có rất nhiều bằng chứng cho thấy ở một thế giới ngoài thực tế, bạn có thể sử dụng tất cả các giác quan của mình. Vì vậy, thế giới này rất cần thiết cho một bộ não khỏe mạnh và một trí nhớ tốt – nhất là khi bạn có tuổi.
Mục đích của những bài luyện tập trí óc là mang đến cho bạn những bài tập thoải mái, dễ chịu và cân bằng nhằm kích thích bộ não của bạn.
Như chúng tôi đã nói, những bài tập luyện trí óc là một chương trình khoa học có thể giúp bạn điều chỉnh hành vi của mình bằng cách mang đến cho bộ não của bạn những tình huống bất ngờ và tranh thủ sự trợ giúp của tất cả các giác quan trong cơ thể bạn mỗi ngày. Một bộ não nhanh nhạy là một bộ não khỏe mạnh, nếu lười hoạt động và vận động sẽ làm giảm sự cân bằng trong não bộ. Bạn hãy luôn nhớ một câu nói rất đơn giản: “Sử dụng bộ não hoặc đánh mất nó.”
Lawrence C. Katz – trích trong Rèn luyện tư duy Để bộ não luôn minh mẫn
Copy by Conduongthanhcong.com