[Sách] Rèn luyện trí não (3)

Khi chúng ta già đi, chúng ta cảm thấy cuộc sống dễ chịu hơn và ít căng thẳng hơn những gì chúng ta từng dự đoán, chính vì vậy chúng ta có xu hướng tránh những trải nghiệm mới và chỉ làm theo những thói quen thường ngày. Đây là nguyên nhân khiến chúng ta tự mình làm mất cơ hội tạo ra những liên kết mới – điều này cũng đồng nghĩa với việc trí nhớ của chúng ta chưa xứng với tiềm năng của bộ não.

 

Những thói quen hàng ngày ảnh hưởng xấu đến bộ não của bạn

Có lẽ bạn đang đọc đoạn này và bạn nghĩ: “Tôi có một cuộc sống rất năng động và bộ não của tôi hoạt động rất tốt. Đúng là tôi có những thói quen riêng, nhưng đó không phải là thói quen xem ti vi cả ngày hay lúc nào cũng gặp gỡ những người bạn mới.”

Sự thật là tất cả chúng ta đều từng có rất nhiều những thói quen cố định khi chúng ta trưởng thành. Bạn hãy nghĩ đến cuộc sống hằng ngày của bạn: bữa sáng, bữa trưa và bữa tối hàng tuần của bạn có khác nhau nhiều không? Bạn có đi mua sắm hoặc giặt đồ ở những cửa hàng quen? Thật ngạc nhiên là bạn luôn làm theo những thói quen, và như vậy có nghĩa là bạn ngăn cản khả năng tạo sự liên kết mới của bộ não.

Tuy nhiên điều này không có nghĩa là mọi thói quen đều không tốt. Cuộc sống hiện đại chứa đựng rất nhiều những nguy cơ như thức ăn không đảm bảo chất lượng hay đồ dùng có hóa chất, chính vì vậy chúng ta có những thói quen mua hàng ở một cửa hiệu chúng ta tin tưởng để giảm thiểu tối đa những nguy cơ có hại cho sức khỏe bản thân và gia đình. Như vậy, những thói quen tốt rất cần thiết cho cuộc sống của chúng ta.

Nhưng vào những năm cuối thế kỉ XX, tầng lớp trung lưu ở Mĩ không còn phải lo ngại về những nguy cơ của cuộc sống: thực phẩm luôn sẵn có trong siêu thị; nước máy sạch đến từng nhà; những bài thuốc hiện đại đã giúp họ tránh được những căn bệnh phổ biến.

Như vậy, những điều này ảnh hưởng như thế nào đến bộ não của chúng ta? Những thói quen hàng ngày ảnh hưởng rất ít năng lượng từ bộ não – như vậy cũng có nghĩa là bộ não không được luyện tập mỗi ngày. Khả năng hình thành liên kết mới trong vỏ não đã bị giảm đi rất nhiều.

Nếu bạn đi làm trên cùng một con đường mỗi ngày, chắc chắn bạn chỉ sử dụng một bản đồ đường đi trong bộ não. Sự liên kết thần kinh giữa các vùng trong bộ não bộ rất lớn nhưng những liên kết đến những vùng đã được kích hoạt sẽ bị yếu đi vì thói quen của chúng ta. Như vậy bạn luôn luôn đi từ điểm A cố định tới một điểm B cố định và không có cơ hội khám phá những điều mới lạ của cuộc sống. Điều này có nghĩa là sự liên kết giữa nhiều giác quan sẽ bị mất đi và làm giảm khả năng hoạt động của bộ não.

Bộ não luôn muốn có được những điều mới lạ

Bộ não con người ngày càng tiến hóa để tìm kiếm và phản ứng nhanh nhạy với những tình huống bất ngờ hoặc thông tin mới lạ - những thông tin mới từ thế giới bên ngoài và hoàn toàn khác với những điều chúng ta mong đợi. Để phản ứng trước với những điều mới lạ, những hoạt động của bộ não được tăng lên ở nhiều vùng não khác nhau. Những phản ứng này làm tăng sự liên kết tiếp hợp trong não bộ, kết nối các vùng não khác nhau và sản sinh rất nhiều chất dinh dưỡng cho các dây thần kinh.

Nhưng nếu chất dinh dưỡng cho não bộ được sản sinh chỉ thông qua hoạt động trong bộ não, chắc chắn chúng ta chỉ cần xem nhiều chương trình ti vi hơn, nghe nhiều bản nhạc hơn (thậm chí là cả tiếng nhạc ầm ĩ như nhạc Rock) hoặc đi mát-xa. Tất cả những hoạt động này sẽ kích thích những cơ quan và cảm giác và như vậy chúng ta sẽ có một bộ não khỏe mạnh. 

Tuy nhiên, những sự kích thích thụ động này vào các giác quan không thể được coi là sự luyện tập cho bộ não. Những bài luyện tập trí nhớ không phải là bài tập thụ động hay thói quen cho bộ não. Phương pháp này sẽ giúp các giác quan hoạt động theo một cách mới để phá vỡ những thói quen không tốt của chúng ta.

Lawrence C. Katz – trích trong Rèn luyện tư duy Để bộ não luôn minh mẫn

Copy by Conduongthanhcong.com